Η ανάλυση και καταγραφή των απαιτήσεων των τελικών χρηστών του Xenios αποτέλεσε εξαρχής κυρίαρχη προτεραιότητα για το σχεδιασμό και την ανάπτυξή του. Η ανάλυση αυτή συνέβαλε:
- στον καθορισμό των απαιτούμενων υπηρεσιών και του περιεχομένου των τελικών εφαρμογών και των προδιαγραφών τους (περιεχόμενο, χωρική ακρίβεια, χρονική καθυστέρηση, κλπ.)·
- στον καθορισμό των προδιαγραφών των δεδομένων (δορυφορικών, μετεωρολογικών, χωρικών δεδομένων, περιγραφικών) ώστε να επιτευχθούν οι παραπάνω απαιτήσεις·
- στον εννοιολογικό σχεδιασμό της πλατφόρμας.
Για την καταγραφή των απαιτήσεων των χρηστών του Xenios σχεδιάστηκαν ερωτηματολόγια, τα οποία συμπληρώθηκαν από τους τελικούς χρήστες του συστήματος Xenios (διαδικτυακή πλατφόρμα και έξυπνη εφαρμογή κινητού) και στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε η ανάλυσή τους. Η επεξεργασία των ερωτηματολογίων έγινε ανωνυμοποιημένα και σεβόμενοι τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα των ερωτηθέντων, σε πλήρη ευθυγράμμιση με τους περιορισμούς του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων (GDPR — Κανονισμός (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016).
Οι τελικοί χρήστες του Xenios κατηγοριοποιήθηκαν στις παρακάτω ομάδες και σχεδιάστηκε ξεχωριστό ερωτηματολόγιο για κάθε μια από αυτές:
- Επιχειρησιακοί χρήστες:
- Επιχειρησιακοί χρήστες του κεντρικού συστήματος που είναι και διαχειριστές χώρων παρόμοιων με αυτούς των πιλοτικών περιοχών του προγράμματος. Οι χρήστες αυτοί έχουν διαθέσιμες όλες τις πληροφορίες που σχετίζονται με φυσικούς κινδύνους (δείκτες πρόβλεψης κινδύνου, διασπορά επισκεπτών στο χώρο κ.λπ.) μέσω της κεντρικής πλατφόρμας του Xenios, που θα βρίσκεται εγκατεστημένη σε προσωπικό υπολογιστή στο χώρο εργασίας τους.
- Επιχειρησιακοί χρήστες πεδίου. Οι άνθρωποι που εργάζονται στους χώρους πολιτιστικού και αρχαιολογικού ενδιαφέροντος (φύλακες, ξεναγοί, προσωπικό ασφαλείας κ.λπ.). Οι χρήστες αυτής της κατηγορίας θα λαμβάνουν οδηγίες από τους χρήστες της προηγούμενης κατηγορίας και θα τους αποστέλλουν πληροφορίες από το πεδίο.
- Οι επισκέπτες του χώρου πολιτιστικού/αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. Οι χρήστες αυτής της κατηγορίας θα έχουν πρόσβαση μόνο στην εφαρμογή για κινητά Xenios, από όπου θα λαμβάνουν πληροφορίες τουριστικού ενδιαφέροντος και –υπό προϋποθέσεις– ειδοποιήσεις κινδύνου από τους χρήστες της πρώτης κατηγορίας.
Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης από τους διαχειριστές των χώρων για το σύστημα Xenios ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικά, καθώς όλες οι υπηρεσίες κρίθηκαν ενδιαφέρουσες και χρήσιμες. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην ερώτηση για το αν θα ήταν διατεθειμένος ο φορέας να διαθέσει κάποιο ποσό για την προμήθεια μίας τέτοιας πλατφόρμας διαχείρισης κινδύνων και προβολής, οι απαντήσεις που συγκεντρώθηκαν ήταν κατά 1/3 αρνητικές, 1/3 θετικές και κατά το υπόλοιπο 1/3 θετικές υπό προϋποθέσεις. Στις αιτιολογήσεις των μη θετικών απαντήσεων από τους φορείς αναφερόταν ότι μία τέτοια πλατφόρμα θα έπρεπε να είναι δωρεάν, καθώς η χρηματοδότηση των περισσότερων φορέων είναι ιδιαίτερα περιορισμένη και θα ήταν πολύ δύσκολο να υπάρξει δυνατότητα να χρηματοδοτηθεί η αγορά μίας τέτοιας υπηρεσίας.
Απαντήσεις των επιχειρησιακών χρηστών του κεντρικού συστήματος Xenios στις σημαντικότερες ερωτήσεις του ερωτηματολογίου.
Αναφορικά με τους ανθρώπους που εργάζονται στους τουριστικούς χώρους (επιχειρησιακοί χρήστες πεδίου), καταγράφηκαν οι κυριότερες δυσκολίες που αντιμετωπίζονται στο χώρο, που είναι η διαχείριση των επισκεπτών κατά την είσοδο στους χώρους, η έκδοση και ο έλεγχος εισιτηρίων, καθώς και η πρόσβαση των επισκεπτών σε μη επιτρεπόμενες ζώνες. Επίσης, ο ρόλος του προσωπικού σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης είναι η ειδοποίηση των αρχών και η προσπάθεια ασφαλούς απομάκρυνσης των επισκεπτών από το χώρο.
Τα ζητήματα τα οποία σχετίζονται με την ασφάλεια και την προστασία των επισκεπτών και οι επιχειρησιακοί χρήστες πεδίου θεωρούν ότι πρέπει να αντιμετωπιστούν κατά προτεραιότητα, είναι η πληροφορία της διασποράς των επισκεπτών στο χώρο ανά πάσα στιγμή, η εκκένωση του χώρου σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού, ο κατάλληλος τρόπος απομάκρυνσης επισκεπτών από τον χώρο, η πυρόσβεση με ίδια μέσα στον χώρο, η επικοινωνία με το κέντρο διαχείρισης του χώρου (αποστολή αναφοράς/λήψη οδηγιών) και η καθοδήγηση επισκεπτών για ασφαλή προσπέλαση του χώρου.
Οι εργαζόμενοι στους χώρους τουριστικού/πολιτιστικού ενδιαφέροντος δήλωσαν ότι χρειάζονται περισσότερη εκπαίδευση σε θέματα ασφάλειας των επισκεπτών και προστασίας του χώρου. Επίσης, πιστεύουν ότι ένα σύστημα σαν το XENIOS θα βελτίωνε σημαντικά την ασφάλεια των επισκεπτών και του προσωπικού που εργάζεται στον χώρο και θα μπορούσε να συμβάλει στην αναβάθμιση του προφίλ της περιοχής στην αντίληψη των επισκεπτών, αλλά θα συνέβαλε και στην αύξηση του αριθμού τους.
Τέλος, οι επισκέπτες των χώρων χαρακτήρισαν ως ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες και χρήσιμες τις υπηρεσίες του Xenios που σχετίζονται με την ασφάλεια των επισκεπτών και την προβολή σημείων ενδιαφέροντος του χώρου επίσκεψης. Στην ερώτηση για το αν θα εγκαθιστούσαν μια εφαρμογή κινητού για το χώρο που επισκέπτονται, το μεγαλύτερο ποσοστό απάντησε θετικά. Εντούτοις, περισσότεροι από τους μισούς διαφώνησαν με την καταγραφή του ιστορικού της διαδρομής τους στο χώρο και θα ήταν διατεθειμένοι μόνο να παρέχουν δικαίωμα πρόσβασης στη γεωγραφική τους θέση. Τέλος, στην ερώτηση για το αν θα ήταν διατεθειμένοι να πληρώσουν κάποιο ποσό για να προμηθευτούν μία εφαρμογή κινητού για την περιοχή που επισκέπτονται το μεγαλύτερο ποσοστό απάντησε αρνητικά.
Απαντήσεις των επισκεπτών του χώρου πολιτιστικού/αρχαιολογικού ενδιαφέροντος στις σημαντικότερες ερωτήσεις του ερωτηματολογίου.